Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep met 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement van Texel
het departement betreffende een Amstel
het departement betreffende een Delf
Ernaast lagen tevens dit departement over een Schelde en Maas en dit departement over een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de andere indeling ook niet en na de instelling in 1801 aangaande het Bataafs Gemenebest werd het departement Holland ingesteld in overeenstemming met een oude gewestelijke grenzen aangaande Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vervangen door het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden over een Maas.
Nadat de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, was een opstelling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet over 29 maart 1814 werden een departementen vernieuwen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden van de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Aangaande Maanen werd in een grondwetcommissie nog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde aan het verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch het werd door een rest betreffende een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour met Friesland tot Holland, maar een deel van Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werd verder het laatste Hollands Brabant, het Land over Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te reduceren werd Holland voor een grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende positie aangaande Amsterdam en drong men aan op de genezing met de verdeling bijvoorbeeld deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Op deze plaats werden echter niet met tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel van een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake aangaande ons samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden duidelijk het die uitstippelen met de baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel van Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via medicament over de Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in het noorden via medicament over de Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) mits grens fungeert.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tevens dit Gooi, eveneens ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet volkomen vlak).
Ten noorden met het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt dit contactformulier tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel betreffende een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop van Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust aangaande een provincie is grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen welbekende badplaatsen ingeval Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Waar de duinen door een Noordzee bedrijvengids Noord-Holland waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden over het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel van Kennemerland vormt de IJmond, met een Hoogovens en overige industrie: het kan zijn dit westelijk gebied aangaande dit Noordzeekanaal, betreffende als middelpunt de haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op de noordpunt aangaande het schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust controleer deze gasten liggen historische steden als Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende de daarin, al dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden ingeval Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect aangaande de standaardtaal afwijkt; bovenal het Tessels en het Wierings beschikken over een heel eigen karakter.
Net mits in verschillende dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake met ons teruggang over de dialecten. Zeker bestaan enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams is ter plaatse alsnog enorm doorgaans gesproken. Overige dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. De dialecten ten noorden over dit IJ bestaan een meeste afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden over dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op een dialecten betreffende Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls als Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met zowel Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten betreffende extra hints vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond of de Waddeneilanden beschikken over ons enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op sommige punten enorm conservatief gebleven, daar waar ze zich op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp van een omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
De rangschikking over een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op de verwantschap met dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel achterbaks betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou het Fries pas laat verdrongen hebben en heeft dit nimmer absoluut mogen verwisselen, opdat Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Hoewel die theorie heel wat aanhang heeft, is ze via andere taalkundigen van een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn ons overheids-NV, opgericht op 1 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland zodra enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht aangaande een besturen betreffende de recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhoud met zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan 2 grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Daarnaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (betreffende Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke verschillende grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie officiële site Politiek in Noord-Holland voor dit hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort